-
1 задерживать
habēre [e]o, ui, itum (milites in castris); inhibēre; tenēre [e]o, ui, tentum (cursus alicujus; aliquem Romae); continēre; sustinēre; distinēre; retinēre; arcēre [e]o, ui, -; apprehendere, o, nsi, nsum (aliquem; sceleratum); porcēre [e]o, -,- (aliquem aliquā re [ab aliquā re]); sistere, o, stiti, statum (hostem; equum); trahere, o, xi, ctum (aliquem sermone); occupare, 1; morari, or, atus sum; moras alicui rei addere [o, addidi, itum]; extrahere, o, xi, ctum (aliquem); moram facere alicui; tardare, 1 (aliquem ad insequendum); supprimere, o [e]ssi [e]ssum (hostem; impetum)• ветры задерживаются высочайшими горами, лежащими вокруг Тибета venti montibus editissimis Tibetiam circumjacentibus retinentur
• ветры задерживают (отплытие) кого-л. venti aliquem tenent
• задержать дыхание animam comprimere
• не буду задерживать тебя длинными речами non tenebo te pluribus
-
2 teneo
tenuī, tentum, ēreimmota t. lumina V — глядеть неподвижным взором2)а) (тж. t. iter или cursum V) держать (направлять) путь ( a Siciliā ad Laurentem agrum L)vitae cursum t. C — вести (какой-л.) образ жизниб) направлять, обращать ( oculos sub astra V)3) достигать, прибывать (portum L, O)montes petebant et pauci tenuēre L — (сабиняне) бросились в горы, но (лишь) немногие достигли их4) постигать, понимать, узнавать ( aliquid animo C)nunc teneo, quid hoc sit negotii Pl — теперь я понимаю, в чём тут дело5) владеть, обладать, иметь (maria, multa C, L)t. totam rem publicam C — держать в своих руках судьбы всего государстваmare t. C — господствовать на мореqui tenent (sc. rem publicam) C — власть имущиеt. cornu Nep — командовать флангомt. locum alicujus C — занимать пост кого-л., иметь звание кого-л.nomen divĭtis t. Pt — именоваться (слыть) богачомfinem t. Lcn — быть целеустремлённымpeste teneri V — быть во власти недуга, перен. попасть в бедуalicujus rei desiderio teneri C — томиться по чему-л., сожалеть об отсутствии чего-л.admiratione alicujus teneri Eutr — быть в восторге от кого-л.teneo te O — ты опять со мной и C вот я поймал тебяtuta t. V — находиться в безопасности6) овладевать, приобретать ( auctoritatem C)7) держать, хранить, сохранять (signa mente, verba V); соблюдать (modum, foedus, ordinem C); хранить в памяти, помнить (dicta H; duodĕcim aerumnas Herculis Pt)viam non diligenter tenebam Pt — я неточно помнил дорогуt. memoriam alicujus rei или aliquid memoriā C — помнить что-л.8) достигать, добиваться ( jus suum C)causam t. H — выиграть делоtenui (ut, ne) L — я добился (чтобы, чтобы не)9) удерживать, (успешно) отстаивать (locum, tumulum Cs)in obsidione t. — осаждать ( urbem Nep)aliquem conturbatum t. C — приводить кого-л. в тревожное состояниеcastris se t. Cs — оставаться в лагереteneamus, ut censeamus... C — будем придерживаться того мнения...10) держаться, продолжаться, длиться (diu C, L; per aliquot dies L)11) владеть, приковывать, тж. занимать, услаждатьt. aures audientium C — приковывать внимание слушателейaliquid me tenet C — я занят чём-л.12) связывать, обязывать (aliquem lege, foedĕre C; jure jurando Cs)13) задерживать (cursūs alicujus O; aliquem Romae Eutr)suis se t. Pt — оставаться у себя, не выходить из домуventi aliquem tenent Cs — ветры задерживают (отплытие) кого-л.14) удерживать (Romanos, ne transirent flumen L); сдерживать, умерять (risum H; iracundiam C; lacrĭmas C, Cs, Pt)t. aliquid C — умолчать о чём-либоt. manūs ab aliquo O — не тронуть кого-л.se non t. (quin) C — не удержаться (от того, чтобы)15) запирать ( pecus omne V) -
3 rapio
răpĭo, pŭi, ptum, 3 (old perf. subj. rapsit, Cic. Leg. 2, 9, 22; part. perf. fem. ex raptabus, Gell. ap. Charis. p. 39 P.), v. a. [root harp; Gr. harpê, a bird of prey, harpagê, harpazô; Lat. rapidus, rapax, rapina, etc.; cf. Sanscr. lup-, lumpāmi, rumpo; Gr. lupê], to seize and carry off, to snatch, tear, drag, draw, or hurry away, = violenter sive celeriter capio (freq. and class.; in Cæs. not at all, and in Cic. mostly in the trop. signif.; cf.: ago, fero, traho, capio, sumo).I.Lit.A.In gen., Plaut. Rud. 3, 6, 15; 30; 31:B.quo rapitis me? quo fertis me?
id. Men. 5, 7, 10; cf. Verg. A. 6, 845; Ov. M. 9, 121:quo me cunque rapit tempestas?
Hor. Ep. 1, 1, 15; cf. id. C. 3, 25, 1:sumasne pudenter an rapias,
snatch, id. Ep. 1, 17, 45; cf. id. S. 1, 5, 76:hostes vivos rapere soleo ex acie: ex hoc nomen mihi est (sc. Harpax),
Plaut. Ps. 2, 2, 60:te ex lustris uxor,
id. As. 5, 2, 84:volucri spe et cogitatione rapi a domo,
Cic. Rep. 2, 4, 7:ab aede rapuit funale,
Ov. M. 12, 247:torrem ab aris,
id. ib. 12, 271:deque sinu matris ridentem... Learchum... rapit,
id. ib. 4, 516 (for which, simply sinu, id. ib. 13, 450):hastam, de vulnere,
id. ib. 5, 137:telum,
Verg. A. 10, 486:repagula de posti,
Ov. M. 5, 120:(frondes) altā rapit arbore ventus,
id. ib. 3, 730:vi atque ingratis... rapiam te domum,
Plaut. Mil. 2, 5, 40:aliquem sublimem domum,
id. As. 5, 2, 18; cf.:sublimem,
id. Mil. 5, 1; id. Men. 5, 7, 6; Ter. And. 5, 2, 20:commeatum in naves rapiunt,
Liv. 41, 3:aliquem in jus,
Plaut. Rud. 3, 6, 21; so,in jus,
id. Poen. 5, 5, 56; Hor. S. 1, 9, 77; 2, 3, 72; cf.:in jus ad regem,
Liv. 1, 26:in carcerem,
Suet. Tib. 11; 61:aliquem ad cornuficem,
Plaut. Poen. 1, 2, 156; id. Bacch. 4, 4, 37:ad praetorem,
id. Aul. 4, 10, 30:ad supplicium ob facinus,
Cic. de Or. 2, 59, 238:ad mortem,
id. Verr. 2, 5, 52, § 138; id. Cat. 1, 10, 27:ad tortorem,
id. Tusc. 5, 5, 13:ad poenam,
Suet. Claud. 10; 37; id. Vit. 14:ad consulem,
Liv. 10, 20:matres, virgines, pueros ad stuprum,
id. 26, 13:teneram virginem ad virum,
Cat. 61, 3 (cf.:rapi simulatur virgo ex gremio matris, aut, si ea non est, ex proximā necessitudine, cum ad virum traditur, quod videlicet ea res feliciter Romulo cessit,
Fest. p. 289 Müll.):illum (sc. lembum) in praeceps prono rapit alveus amni,
Verg. G. 1, 203:nec variis obsita frondibus Sub divum rapiam,
drag into open day, Hor. C. 1, 18, 13. — Poet.:Nasonis carmina rapti,
i. e. torn from his home, borne far away, Ov. P. 4, 16, 1; cf. id. H. 13, 9; Stat. S. 3, 5, 6. —With the idea of swiftness predominating:2.Turnus rapit Totam aciem in Teucros,
Verg. A. 10, 308:rapit agmina ductor,
Luc. 1, 228:agmina cursu,
Sil. 7, 116:legiones,
Plin. Pan. 14:curru rapi,
Sil. 1, 134:quattuor hinc rapimur raedis,
Hor. S. 1, 5, 86:Notus rapit biremes,
Sil. 17, 276:carinas venti rapuere,
Luc. 3, 46:rapit per aequora navem,
hurries it away, Verg. A. 10, 660; cf.:ventis per aequora,
Ov. M. 14, 470:missos currus,
Hor. S. 1, 1, 114:pedes quo te rapiunt,
id. C. 3, 11, 49:arma rapiat juventus,
snatch up, Verg. A. 7, 340; so,arma,
Ov. M. 2, 603:arma manu,
Verg. A. 8, 220:bipennem dextrā,
id. ib. 11, 651:cingula,
id. ib. 9, 364.—With reflex. pron., to hasten, hurry, tear one ' s self, etc.:C.ocius hinc te Ni rapis,
Hor. S. 2, 7, 118; cf. Ov. Am. 3, 5, 29:se ad caedem optimi cujusque,
Cic. Phil. 13, 8, 18.—In partic.1.To carry off by force; to seize, rob, ravish; to plunder, ravage, lay waste, take by assault, carry by force, etc. (very freq.; cf.(α).praedor),
Plaut. Men. 1, 3, 11:erat ei vivendum latronum ritu, ut tantum haberet, quantum rapere potuisset,
Cic. Phil. 2, 25, 62:tamquam pilam rapiunt inter se rei publicae statum tyranm ab regibus,
id. Rep. 1, 44, 68:virgines rapi jussit... quae raptae erant, etc.,
id. ib. 2, 7, 12; 2, 8, 14; so,virgines,
to carry off, abduct, Sall. C. 51, 9; Liv. 1, 9; Quint. 7, 7, 3; 9, 2, 70; Hor. C. 2, 4, 8; Ov. M. 12, 225; id. A. A. 1, 680:raptus a dis Ganymedes,
Cic. Tusc. 1, 26, 65:ab Idā,
Hor. C. 3, 20, 16:omne sacrum rapiente dextrā,
id. ib. 3, 3, 52:alii rapiunt incensa feruntque Pergama,
pillage and plunder, Verg. A. 2, 374 (the Homeric agousi kai pherousi; for which, in prose, ferre et agere; v. ago); cf.:rapturus moenia Romae,
Luc. 3, 99:Theumeson,
to seize by force, Stat. Th. 4, 370:Armeniam,
to plunder, lay waste, Tac. A. 13, 6:Karthaginem,
Sil. 15, 401:urbem,
Stat. Th. 7, 599:raptas ad litora vertere praedas,
Verg. A. 1, 528.— Absol.:rapio propalam,
Plaut. Ep. 1, 1, 10:ut Spartae, rapere ubi pueri et clepere discunt,
Cic. Rep. 4, 5, 11 (Non. 20, 14):agunt, rapiunt, tenent,
id. Rep. 3, 33, 45 Mos.; cf.along with trahere,
Sall. C. 11, 4; id. J. 41, 5;with congerere, auferre,
Mart. 8, 44, 9.— With the idea of rapidity predominating: castra urbesque primo impetu rapere, to conquer rapidly (= raptim capere), Liv. 6, 23, 5 Drak.; so,castra,
Flor. 3, 20, 4; 4, 12, 34:Bithyniam,
id. 3, 5, 6:Hispaniam,
id. 2, 17, 6:arces,
Luc. 6, 14.— Part. perf. subst.rapta, ae, f., the ravished one, the seduced:(β).gratus raptae raptor fuit,
Ov. A. A. 1, 680; id. H. 5, 97; 13, 55; 16, 339; id. F. 4, 607.—raptum, i, n., the plunder, that which is stolen:2.rapto vivere,
to live by robbery, Liv. 7, 25 fin.; 22, 39; 28, 24: Quint. 3, 7, 24; Sen. Ep. 70 fin.; Curt. 3, 10 fin.; Just. 41, 4, 7; Verg. A. 7, 749; Ov. M. 11, 291; id. Tr. 5, 10, 16;for which: ex rapto vivere,
id. M. 1, 144; so,rapto gaudere,
Liv. 29, 6, 3 Drak.:rapto potiri,
Verg. A. 4, 217:rapto uti,
Vell. 2, 73, 3:sine rapto vivere,
id. 2, 32 fin. —To cut off, mutilate ( poet.):3.caput,
Sil. 15, 807:ora gladio,
id. 7, 704:rapuit non dente ferarum,
Luc. 10, 517.—To carry off suddenly or prematurely by death, to snatch away ( poet. and in post-Aug. prose):II.improvisa leti Vis rapuit rapietque gentes,
Hor. C. 2, 13, 20; so id. ib. 2, 17, 5; 4, 2, 21; id. Ep. 1, 14, 7; Verg. A. 6, 428; Ov. P. 4, 11, 5; Stat. S. 2, 1, 208; 5, 3, 16; Plin. 7, 8, 6, § 46; Suet. Calig. 7; Just. 2, 2, 13 (but Liv. 3, 50, 8: fato erepta, v. Drak.)— Absol.:et labor et durae rapit inclementia mortis,
i. e. hurries on, Verg. G. 3, 68:RAPTA EST = obiit,
Inscr. Orell. 4475.Transf. ( poet.), of any action or motion which resembles seizing, snatching, etc.:III.flammanm,
to catch quickly, Verg. A. 1, 176; Ov. M. 3, 374; cf.:incendia,
id. ib. 15, 350: nigrum colorem, to take or assume quickly, id. ib. 7, 289; cf.:vim monstri,
id. ib. 4, 744;and v. III.: Halesus Turno feroces Mille rapit populos,
leads hastily on, Verg. A. 7, 725; cf. id. ib. 10, 178: rapiuntque ruuntque; Litora deseruere, take hold, seize in haste (the cables, etc.), id. ib. 4, 581; cf.:scalas, Auct. B. Alex. 20, 4.—Of the gliding movement of a serpent nec rapit immensos orbes per humum,
sweeps along, Verg. G. 2, 153:pars densa ferarum Tecta rapit,
i. e. range quickly through, Verg. A. 6, 8 Heyne; cf.:acrior et campum sonipes rapit,
Stat. Th. 5, 3.Trop.A.In gen., to snatch, force, or hurry away:B.fertur quasi torrens oratio, quamvis multa cujusquemodi rapiat,
Cic. Fin. 2, 1, 3:ipsae res verba rapiunt,
carry along with them, id. ib. 3, 5, 19: aspice me quanto rapiat Fortuna periclo, carries away (the figure taken from a storm at sea), Prop. 1, 15, 3:aliquem in deteriorem viam,
Plaut. Trin. 3, 2, 54; cf.:(comoediam) in pejorem partem,
i. e. to put a bad construction upon, to misconstrue, misrepresent, Ter. Ad. prol. 3: consilium meum in contrariam partem, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 2:aliquem in invidiam,
Cic. Agr. 3, 2, 7:opinionibus vulgi rapimur in errorem,
id. Leg. 2, 17, 43:si quis in adversum rapiat casusve deusve,
Verg. A. 9, 211; Cic. Tusc. 5, 5, 13:cum aliqua his ampla et honesta res objecta est, totos ad se convertit et rapit,
seizes upon, appropriates, id. Off. 2, 10, 37; cf.:commoda ad se,
id. ib. 3, 5, 22:victoriae gloriam in se,
Liv. 33, 11 fin.:almum Quae rapit hora diem,
snatches away, Hor. C. 4, 7, 8; cf.:simul tecum solatia rapta,
Verg. E. 9, 18:impetus rapit huc, rapit illuc,
Stat. Th. 12, 794.—In partic.1.To carry along or away with passion, to transport, ravish, captivate; and with a designation of the limit, to carry or hurry away, to attract strongly to any thing (usually in a bad sense):2.impetu raptus,
Quint. 7, 2, 44:judicem rapere,
id. 6, 2, 3; cf. id. 10, 1, 110; 12, 10, 61:praedae ac rapinarum cupiditas caeca te rapiebat,
Cic. Pis. 24, 57:amentiā rapi,
id. Fam. 16, 12, 2:furorne caecus, an rapit vis acrior, An culpa?
Hor. Epod. 7, 13; cf.:in medias res auditorem,
id. A. P. 149:utraque forma rapit,
Prop. 2, 25 (3, 20), 44:quem (sc. leonem) cruenta Per medias rapit ira caedes,
Hor. C. 3, 2, 12:rapit omnes ira,
Sil. 14, 299: hormê, quae hominem huc et illuc rapit, Cic. Off. 1, 28 fin.; cf. Verg. A. 4, 286; 8, 21:ad quas (res) plerique inflammati aviditate rapiuntur,
Cic. Off. 2, 11, 38:animus cupidine caecus ad inceptum scelus rapiebat,
Sall. J. 25, 7:ea (cupiditas) ad oppugnandam Capuam rapit,
Liv. 7, 30 et saep.—In a good sense:qui ad divinarum rerum cognitionem curā omni studioque rapiantur,
Cic. Div. 1, 49, 111:rapi ad opes augendas generis humani,
id. Rep. 1, 2, 3. — Poet., with inf. (for ad aliquid):(mundus) rapit aetherios per carmina pandere census,
Manil. 1, 12.—To seize by violence, to snatch, steal ( poet.): Hippodameam raptis nactu'st nuptiis, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 12, 26 (Trag. v. 398 Vahl.):3.oscula,
Hor. C. 2, 12, 28; Tib. 1, 4, 53; 55; [p. 1524] 1, 8, 58; cf.:Venerem incertam,
Hor. S. 1, 3, 109; cf.:sed rapiat sitiens Venerem,
but may eagerly seize upon, Verg. G. 3, 137:illicitas voluptates,
Tac. H. 3, 41:spem adoptionis acrius in dies,
id. ib. 1, 13 fin.:quo facinore dominationem raptum ierit expediam,
id. A. 4, 1; cf. id. H. 2, 6.—With the idea of rapidity or haste predominating, to snatch, seize, or lay hold of quickly, to hasten, precipitate ( poet.; in prose only since the Aug. per.): vive, Ulixes, dum licet: Oculis postremum lumen radiatum rape: non dixit cape, non pete; haberet enim moram sperantis diutius sese victurum;4.sed rape,
Cic. de Or. 3, 40, 162 (from an old poet.):rapiamus, amici, Occasionem de die,
Hor. Epod. 13, 3; so,occasionem,
Juv. 15, 39:viam,
to hasten, Ov. H. 19, 74 Loers; cf.iter,
Sil. 12, 471:gressus,
Luc. 3, 116:cursus,
id. 5, 403:letum,
id. 4, 345:bellum,
to wage suddenly, id. 5, 403:nefas,
to hasten, precipitate, id. 10, 428:ut limis rapias, quid prima secundo Cera velit versu,
may hastily note, Hor. S. 2, 5, 53 al. —In prose:raptae prope inter arma nuptiae,
Liv. 30, 14, 2 Drak.:repente impetu facto transitum rapuit,
Front. Strat. 1, 4, 8:inter rapienda momenta periculorum communium,
Amm. 18, 7, 7 et saep.—In late Lat., to strive for in purchasing:exemplaria litterarum certatim,
Hier. Ep. 57, 2:librum totā certatim urbe,
Sulp. Sev. Dial. 1, 23. -
4 rapta
răpĭo, pŭi, ptum, 3 (old perf. subj. rapsit, Cic. Leg. 2, 9, 22; part. perf. fem. ex raptabus, Gell. ap. Charis. p. 39 P.), v. a. [root harp; Gr. harpê, a bird of prey, harpagê, harpazô; Lat. rapidus, rapax, rapina, etc.; cf. Sanscr. lup-, lumpāmi, rumpo; Gr. lupê], to seize and carry off, to snatch, tear, drag, draw, or hurry away, = violenter sive celeriter capio (freq. and class.; in Cæs. not at all, and in Cic. mostly in the trop. signif.; cf.: ago, fero, traho, capio, sumo).I.Lit.A.In gen., Plaut. Rud. 3, 6, 15; 30; 31:B.quo rapitis me? quo fertis me?
id. Men. 5, 7, 10; cf. Verg. A. 6, 845; Ov. M. 9, 121:quo me cunque rapit tempestas?
Hor. Ep. 1, 1, 15; cf. id. C. 3, 25, 1:sumasne pudenter an rapias,
snatch, id. Ep. 1, 17, 45; cf. id. S. 1, 5, 76:hostes vivos rapere soleo ex acie: ex hoc nomen mihi est (sc. Harpax),
Plaut. Ps. 2, 2, 60:te ex lustris uxor,
id. As. 5, 2, 84:volucri spe et cogitatione rapi a domo,
Cic. Rep. 2, 4, 7:ab aede rapuit funale,
Ov. M. 12, 247:torrem ab aris,
id. ib. 12, 271:deque sinu matris ridentem... Learchum... rapit,
id. ib. 4, 516 (for which, simply sinu, id. ib. 13, 450):hastam, de vulnere,
id. ib. 5, 137:telum,
Verg. A. 10, 486:repagula de posti,
Ov. M. 5, 120:(frondes) altā rapit arbore ventus,
id. ib. 3, 730:vi atque ingratis... rapiam te domum,
Plaut. Mil. 2, 5, 40:aliquem sublimem domum,
id. As. 5, 2, 18; cf.:sublimem,
id. Mil. 5, 1; id. Men. 5, 7, 6; Ter. And. 5, 2, 20:commeatum in naves rapiunt,
Liv. 41, 3:aliquem in jus,
Plaut. Rud. 3, 6, 21; so,in jus,
id. Poen. 5, 5, 56; Hor. S. 1, 9, 77; 2, 3, 72; cf.:in jus ad regem,
Liv. 1, 26:in carcerem,
Suet. Tib. 11; 61:aliquem ad cornuficem,
Plaut. Poen. 1, 2, 156; id. Bacch. 4, 4, 37:ad praetorem,
id. Aul. 4, 10, 30:ad supplicium ob facinus,
Cic. de Or. 2, 59, 238:ad mortem,
id. Verr. 2, 5, 52, § 138; id. Cat. 1, 10, 27:ad tortorem,
id. Tusc. 5, 5, 13:ad poenam,
Suet. Claud. 10; 37; id. Vit. 14:ad consulem,
Liv. 10, 20:matres, virgines, pueros ad stuprum,
id. 26, 13:teneram virginem ad virum,
Cat. 61, 3 (cf.:rapi simulatur virgo ex gremio matris, aut, si ea non est, ex proximā necessitudine, cum ad virum traditur, quod videlicet ea res feliciter Romulo cessit,
Fest. p. 289 Müll.):illum (sc. lembum) in praeceps prono rapit alveus amni,
Verg. G. 1, 203:nec variis obsita frondibus Sub divum rapiam,
drag into open day, Hor. C. 1, 18, 13. — Poet.:Nasonis carmina rapti,
i. e. torn from his home, borne far away, Ov. P. 4, 16, 1; cf. id. H. 13, 9; Stat. S. 3, 5, 6. —With the idea of swiftness predominating:2.Turnus rapit Totam aciem in Teucros,
Verg. A. 10, 308:rapit agmina ductor,
Luc. 1, 228:agmina cursu,
Sil. 7, 116:legiones,
Plin. Pan. 14:curru rapi,
Sil. 1, 134:quattuor hinc rapimur raedis,
Hor. S. 1, 5, 86:Notus rapit biremes,
Sil. 17, 276:carinas venti rapuere,
Luc. 3, 46:rapit per aequora navem,
hurries it away, Verg. A. 10, 660; cf.:ventis per aequora,
Ov. M. 14, 470:missos currus,
Hor. S. 1, 1, 114:pedes quo te rapiunt,
id. C. 3, 11, 49:arma rapiat juventus,
snatch up, Verg. A. 7, 340; so,arma,
Ov. M. 2, 603:arma manu,
Verg. A. 8, 220:bipennem dextrā,
id. ib. 11, 651:cingula,
id. ib. 9, 364.—With reflex. pron., to hasten, hurry, tear one ' s self, etc.:C.ocius hinc te Ni rapis,
Hor. S. 2, 7, 118; cf. Ov. Am. 3, 5, 29:se ad caedem optimi cujusque,
Cic. Phil. 13, 8, 18.—In partic.1.To carry off by force; to seize, rob, ravish; to plunder, ravage, lay waste, take by assault, carry by force, etc. (very freq.; cf.(α).praedor),
Plaut. Men. 1, 3, 11:erat ei vivendum latronum ritu, ut tantum haberet, quantum rapere potuisset,
Cic. Phil. 2, 25, 62:tamquam pilam rapiunt inter se rei publicae statum tyranm ab regibus,
id. Rep. 1, 44, 68:virgines rapi jussit... quae raptae erant, etc.,
id. ib. 2, 7, 12; 2, 8, 14; so,virgines,
to carry off, abduct, Sall. C. 51, 9; Liv. 1, 9; Quint. 7, 7, 3; 9, 2, 70; Hor. C. 2, 4, 8; Ov. M. 12, 225; id. A. A. 1, 680:raptus a dis Ganymedes,
Cic. Tusc. 1, 26, 65:ab Idā,
Hor. C. 3, 20, 16:omne sacrum rapiente dextrā,
id. ib. 3, 3, 52:alii rapiunt incensa feruntque Pergama,
pillage and plunder, Verg. A. 2, 374 (the Homeric agousi kai pherousi; for which, in prose, ferre et agere; v. ago); cf.:rapturus moenia Romae,
Luc. 3, 99:Theumeson,
to seize by force, Stat. Th. 4, 370:Armeniam,
to plunder, lay waste, Tac. A. 13, 6:Karthaginem,
Sil. 15, 401:urbem,
Stat. Th. 7, 599:raptas ad litora vertere praedas,
Verg. A. 1, 528.— Absol.:rapio propalam,
Plaut. Ep. 1, 1, 10:ut Spartae, rapere ubi pueri et clepere discunt,
Cic. Rep. 4, 5, 11 (Non. 20, 14):agunt, rapiunt, tenent,
id. Rep. 3, 33, 45 Mos.; cf.along with trahere,
Sall. C. 11, 4; id. J. 41, 5;with congerere, auferre,
Mart. 8, 44, 9.— With the idea of rapidity predominating: castra urbesque primo impetu rapere, to conquer rapidly (= raptim capere), Liv. 6, 23, 5 Drak.; so,castra,
Flor. 3, 20, 4; 4, 12, 34:Bithyniam,
id. 3, 5, 6:Hispaniam,
id. 2, 17, 6:arces,
Luc. 6, 14.— Part. perf. subst.rapta, ae, f., the ravished one, the seduced:(β).gratus raptae raptor fuit,
Ov. A. A. 1, 680; id. H. 5, 97; 13, 55; 16, 339; id. F. 4, 607.—raptum, i, n., the plunder, that which is stolen:2.rapto vivere,
to live by robbery, Liv. 7, 25 fin.; 22, 39; 28, 24: Quint. 3, 7, 24; Sen. Ep. 70 fin.; Curt. 3, 10 fin.; Just. 41, 4, 7; Verg. A. 7, 749; Ov. M. 11, 291; id. Tr. 5, 10, 16;for which: ex rapto vivere,
id. M. 1, 144; so,rapto gaudere,
Liv. 29, 6, 3 Drak.:rapto potiri,
Verg. A. 4, 217:rapto uti,
Vell. 2, 73, 3:sine rapto vivere,
id. 2, 32 fin. —To cut off, mutilate ( poet.):3.caput,
Sil. 15, 807:ora gladio,
id. 7, 704:rapuit non dente ferarum,
Luc. 10, 517.—To carry off suddenly or prematurely by death, to snatch away ( poet. and in post-Aug. prose):II.improvisa leti Vis rapuit rapietque gentes,
Hor. C. 2, 13, 20; so id. ib. 2, 17, 5; 4, 2, 21; id. Ep. 1, 14, 7; Verg. A. 6, 428; Ov. P. 4, 11, 5; Stat. S. 2, 1, 208; 5, 3, 16; Plin. 7, 8, 6, § 46; Suet. Calig. 7; Just. 2, 2, 13 (but Liv. 3, 50, 8: fato erepta, v. Drak.)— Absol.:et labor et durae rapit inclementia mortis,
i. e. hurries on, Verg. G. 3, 68:RAPTA EST = obiit,
Inscr. Orell. 4475.Transf. ( poet.), of any action or motion which resembles seizing, snatching, etc.:III.flammanm,
to catch quickly, Verg. A. 1, 176; Ov. M. 3, 374; cf.:incendia,
id. ib. 15, 350: nigrum colorem, to take or assume quickly, id. ib. 7, 289; cf.:vim monstri,
id. ib. 4, 744;and v. III.: Halesus Turno feroces Mille rapit populos,
leads hastily on, Verg. A. 7, 725; cf. id. ib. 10, 178: rapiuntque ruuntque; Litora deseruere, take hold, seize in haste (the cables, etc.), id. ib. 4, 581; cf.:scalas, Auct. B. Alex. 20, 4.—Of the gliding movement of a serpent nec rapit immensos orbes per humum,
sweeps along, Verg. G. 2, 153:pars densa ferarum Tecta rapit,
i. e. range quickly through, Verg. A. 6, 8 Heyne; cf.:acrior et campum sonipes rapit,
Stat. Th. 5, 3.Trop.A.In gen., to snatch, force, or hurry away:B.fertur quasi torrens oratio, quamvis multa cujusquemodi rapiat,
Cic. Fin. 2, 1, 3:ipsae res verba rapiunt,
carry along with them, id. ib. 3, 5, 19: aspice me quanto rapiat Fortuna periclo, carries away (the figure taken from a storm at sea), Prop. 1, 15, 3:aliquem in deteriorem viam,
Plaut. Trin. 3, 2, 54; cf.:(comoediam) in pejorem partem,
i. e. to put a bad construction upon, to misconstrue, misrepresent, Ter. Ad. prol. 3: consilium meum in contrariam partem, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 2:aliquem in invidiam,
Cic. Agr. 3, 2, 7:opinionibus vulgi rapimur in errorem,
id. Leg. 2, 17, 43:si quis in adversum rapiat casusve deusve,
Verg. A. 9, 211; Cic. Tusc. 5, 5, 13:cum aliqua his ampla et honesta res objecta est, totos ad se convertit et rapit,
seizes upon, appropriates, id. Off. 2, 10, 37; cf.:commoda ad se,
id. ib. 3, 5, 22:victoriae gloriam in se,
Liv. 33, 11 fin.:almum Quae rapit hora diem,
snatches away, Hor. C. 4, 7, 8; cf.:simul tecum solatia rapta,
Verg. E. 9, 18:impetus rapit huc, rapit illuc,
Stat. Th. 12, 794.—In partic.1.To carry along or away with passion, to transport, ravish, captivate; and with a designation of the limit, to carry or hurry away, to attract strongly to any thing (usually in a bad sense):2.impetu raptus,
Quint. 7, 2, 44:judicem rapere,
id. 6, 2, 3; cf. id. 10, 1, 110; 12, 10, 61:praedae ac rapinarum cupiditas caeca te rapiebat,
Cic. Pis. 24, 57:amentiā rapi,
id. Fam. 16, 12, 2:furorne caecus, an rapit vis acrior, An culpa?
Hor. Epod. 7, 13; cf.:in medias res auditorem,
id. A. P. 149:utraque forma rapit,
Prop. 2, 25 (3, 20), 44:quem (sc. leonem) cruenta Per medias rapit ira caedes,
Hor. C. 3, 2, 12:rapit omnes ira,
Sil. 14, 299: hormê, quae hominem huc et illuc rapit, Cic. Off. 1, 28 fin.; cf. Verg. A. 4, 286; 8, 21:ad quas (res) plerique inflammati aviditate rapiuntur,
Cic. Off. 2, 11, 38:animus cupidine caecus ad inceptum scelus rapiebat,
Sall. J. 25, 7:ea (cupiditas) ad oppugnandam Capuam rapit,
Liv. 7, 30 et saep.—In a good sense:qui ad divinarum rerum cognitionem curā omni studioque rapiantur,
Cic. Div. 1, 49, 111:rapi ad opes augendas generis humani,
id. Rep. 1, 2, 3. — Poet., with inf. (for ad aliquid):(mundus) rapit aetherios per carmina pandere census,
Manil. 1, 12.—To seize by violence, to snatch, steal ( poet.): Hippodameam raptis nactu'st nuptiis, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 12, 26 (Trag. v. 398 Vahl.):3.oscula,
Hor. C. 2, 12, 28; Tib. 1, 4, 53; 55; [p. 1524] 1, 8, 58; cf.:Venerem incertam,
Hor. S. 1, 3, 109; cf.:sed rapiat sitiens Venerem,
but may eagerly seize upon, Verg. G. 3, 137:illicitas voluptates,
Tac. H. 3, 41:spem adoptionis acrius in dies,
id. ib. 1, 13 fin.:quo facinore dominationem raptum ierit expediam,
id. A. 4, 1; cf. id. H. 2, 6.—With the idea of rapidity or haste predominating, to snatch, seize, or lay hold of quickly, to hasten, precipitate ( poet.; in prose only since the Aug. per.): vive, Ulixes, dum licet: Oculis postremum lumen radiatum rape: non dixit cape, non pete; haberet enim moram sperantis diutius sese victurum;4.sed rape,
Cic. de Or. 3, 40, 162 (from an old poet.):rapiamus, amici, Occasionem de die,
Hor. Epod. 13, 3; so,occasionem,
Juv. 15, 39:viam,
to hasten, Ov. H. 19, 74 Loers; cf.iter,
Sil. 12, 471:gressus,
Luc. 3, 116:cursus,
id. 5, 403:letum,
id. 4, 345:bellum,
to wage suddenly, id. 5, 403:nefas,
to hasten, precipitate, id. 10, 428:ut limis rapias, quid prima secundo Cera velit versu,
may hastily note, Hor. S. 2, 5, 53 al. —In prose:raptae prope inter arma nuptiae,
Liv. 30, 14, 2 Drak.:repente impetu facto transitum rapuit,
Front. Strat. 1, 4, 8:inter rapienda momenta periculorum communium,
Amm. 18, 7, 7 et saep.—In late Lat., to strive for in purchasing:exemplaria litterarum certatim,
Hier. Ep. 57, 2:librum totā certatim urbe,
Sulp. Sev. Dial. 1, 23. -
5 Pallor
I.Lit.:B.pudorem rubor, terrorem pallor et tremor consequitur,
Cic. Tusc. 4, 8, 19:albus ora pallor inficit,
Hor. Epod. 7, 15:luteus,
id. ib. 10, 16; id. S. 2, 8, 35; 2, 18, 25:partemque coloris Luridus exsangues pallor convertit in herbas,
Ov. M. 4, 267; cf.:gelidus pallor,
id. Tr. 1, 4, 11:confuderat oris exsanguis notas pallor,
Curt. 8, 3, 13:pallor ora occupat,
Verg. A. 4, 499:femineus pallor in corpore,
Plin. Pan. 48, 4:Aurorae,
Stat. Th. 2, 334.—Esp. of lovers: tinctus violā pallor amantium,
Hor. C. 3, 10, 14; cf. Ov. M. 8, 790; Prop. 1, 5, 21.—Of the Lower World:pallor hiemsque tenent late loca senta,
Ov. M. 4, 436; Luc. 5, 628.— Plur.:quae palloribus omnia pingunt,
Lucr. 4, 336:tot hominum pallores,
the paleness of death, Tac. Agr. 45, 3.—Transf.1.Mustiness, mouldiness: pallor, tineae omnia caedunt, Lucil. ap. Non. 462, 26:2.venti umidi pallore volumina (bibliothecarum) corrumpunt,
Vitr. 6, 7:ne (dolia) pallorem capiant,
Col. 12, 50, 16; 12, 41, 4.—A disagreeable color or shape, unsightliness:II.palloribus omnia pingunt,
Lucr. 4, 311:pallorem ducere,
Ov. M. 8, 759:obscurus solis,
in an eclipse, Luc. 7, 200; Plin. 2, 30, 30, § 98.—Trop., alarm, terror:B.palla pallorem incutit,
Plaut. Men. 4, 2, 46:hic tibi pallori, Cynthia, versus erit,
Prop. 2, 5, 30:quantus pro conjuge pallor,
Stat. S. 5, 1, 70:notare aliquem pallore,
Luc. 8, 55.—Hence,Pallor, personified as the god of fear, Liv. 1, 27, 7; Lact. 1, 20, 11. -
6 pallor
I.Lit.:B.pudorem rubor, terrorem pallor et tremor consequitur,
Cic. Tusc. 4, 8, 19:albus ora pallor inficit,
Hor. Epod. 7, 15:luteus,
id. ib. 10, 16; id. S. 2, 8, 35; 2, 18, 25:partemque coloris Luridus exsangues pallor convertit in herbas,
Ov. M. 4, 267; cf.:gelidus pallor,
id. Tr. 1, 4, 11:confuderat oris exsanguis notas pallor,
Curt. 8, 3, 13:pallor ora occupat,
Verg. A. 4, 499:femineus pallor in corpore,
Plin. Pan. 48, 4:Aurorae,
Stat. Th. 2, 334.—Esp. of lovers: tinctus violā pallor amantium,
Hor. C. 3, 10, 14; cf. Ov. M. 8, 790; Prop. 1, 5, 21.—Of the Lower World:pallor hiemsque tenent late loca senta,
Ov. M. 4, 436; Luc. 5, 628.— Plur.:quae palloribus omnia pingunt,
Lucr. 4, 336:tot hominum pallores,
the paleness of death, Tac. Agr. 45, 3.—Transf.1.Mustiness, mouldiness: pallor, tineae omnia caedunt, Lucil. ap. Non. 462, 26:2.venti umidi pallore volumina (bibliothecarum) corrumpunt,
Vitr. 6, 7:ne (dolia) pallorem capiant,
Col. 12, 50, 16; 12, 41, 4.—A disagreeable color or shape, unsightliness:II.palloribus omnia pingunt,
Lucr. 4, 311:pallorem ducere,
Ov. M. 8, 759:obscurus solis,
in an eclipse, Luc. 7, 200; Plin. 2, 30, 30, § 98.—Trop., alarm, terror:B.palla pallorem incutit,
Plaut. Men. 4, 2, 46:hic tibi pallori, Cynthia, versus erit,
Prop. 2, 5, 30:quantus pro conjuge pallor,
Stat. S. 5, 1, 70:notare aliquem pallore,
Luc. 8, 55.—Hence,Pallor, personified as the god of fear, Liv. 1, 27, 7; Lact. 1, 20, 11.
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Латинский
- Русский